W jakim zakresie dzieci powinny być informowane o swoim stanie zdrowia?
Zasady udzielania informacji pacjentom małoletnim, którzy nie ukończyli 18 roku życia zostały określone w ustawie o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Obowiązek informowania pacjenta jest zróżnicowany w zależności od wieku chorego. Zostały określone dwa przedziały wiekowe: pacjenci, którzy ukończyli 16 lat i pacjenci, którzy nie ukończyli 16 roku życia.
Pacjenci małoletni poniżej 16 roku życia
W świetle obowiązującego prawa medycznego obowiązek informowania pacjenta, który nie ukończył 16 roku życia jest ograniczony, ale nie jest całkowicie wyłączony. Zgodnie z przepisami, takiemu pacjentowi lekarz powinien udzielić informacji w zakresie potrzebnym do prawidłowego przebiegu procesu diagnostycznego lub terapeutycznego i wysłuchać jego zdania. Zakres i formę przekazywanej informacji lekarz dostosowuje do konkretnych okoliczności, wieku oraz rozwoju psychicznego i intelektualnego małoletniego pacjenta. Jeżeli dziecko nie jest zdolne do zrozumienia znaczenia przekazywanych mu informacji, lekarz udziela informacji przedstawicielowi ustawowemu (rodzic bądź opiekun prawny), a w razie jego braku lub gdy porozumienie z nim nie jest możliwe opiekunowi faktycznemu dziecka.
Pacjenci małoletni między 16 a 18 rokiem życia
Pacjenci małoletni, którzy ukończyli 16 rok życia mają prawo do uzyskania informacji w pełnym zakresie, tak jak pacjenci pełnoletni. Informacja taka nie zastępuje jednak informacji udzielanej przedstawicielowi ustawowemu tej osoby. Lekarz powinien udzielić przystępnych informacji zarówno samemu dziecku, jak i jego przedstawicielowi ustawowemu. Wiedza ta ma na celu zapewnić świadome uczestniczenie w procesie leczenia i wyrażenie zgody na proponowane czynności medyczne. Obowiązek pełnego informowania pacjentów, którzy ukończyli 16 rok życia wynika z okoliczności, że zgoda na interwencję medyczną wyrażana jest zarówno przez tych pacjentów jak i ich przedstawicieli ustawowych (zgoda równoległa). Informacje powinny dotyczyć: stanu zdrowia, rozpoznania, proponowanych oraz możliwych metod diagnostycznych i leczniczych, dających się przewidzieć następstw ich zastosowania albo zaniechania, wyników leczenia oraz rokowania. Lekarz w wyjątkowych sytuacjach może ograniczyć dostęp do informacji małoletniego pacjenta, który ukończył 16 rok życia bądź nie udzielić tej informacji. Lekarz może nie informować o stanie zdrowia i rokowaniu, gdy rokowanie jest niepomyślne dla pacjenta i jednocześnie informowanie nie leży w interesie pacjenta. W takich przypadkach lekarz informuje tylko przedstawiciela ustawowego małoletniego pacjenta Na żądanie jednak dziecka, które ukończyło 16 rok życia, lekarz ma obowiązek udzielić mu odpowiednich informacji, również tych niepomyślnych.
radca prawny Eliza Jurgielaniec
www.kancelaria-elizajurgielaniec.pl
