Bezpłatne programy profilaktyczne realizowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ)
Rodzaje bezpłatnych programów profilaktycznych
Wszystkie wymienione poniżej programy są bezpłatne dla osób ubezpieczonych w Narodowym Funduszu Zdrowia i są finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia oraz Ministerstwo Zdrowia.
Moje Zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej
Program profilaktyczny NFZ „Moje Zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej” jest dostępny dla osób od 20. roku życia i oferuje kompleksową ocenę stanu zdrowia poprzez badania oraz konsultacje lekarskie. Pozwala na wczesne wykrywanie chorób przewlekłych oraz identyfikację czynników ryzyka. Dodatkowo wspiera edukację zdrowotną i promuje prowadzenie zdrowego stylu życia.
Profilaktyka raka piersi
Program profilaktyki raka piersi skierowany jest do kobiet w wieku 45–74 lat, które nie miały mammografii w ciągu ostatnich dwóch lat lub są po leczeniu raka piersi i wymagają regularnych badań kontrolnych. Mammografię można wykonać w poradniach stacjonarnych lub w mobilnym mamobusie, a do udziału nie jest potrzebne skierowanie. Jeśli wynik będzie prawidłowy, kolejne badanie odbędzie się za dwa lata, natomiast w przypadku nieprawidłowości pacjentka zostanie skierowana na dalszą diagnostykę lub leczenie w ramach NFZ.
Profilaktyka raka szyjki macicy
Program profilaktyczny raka szyjki macicy skierowany jest do kobiet w wieku 25–64 lat i obejmuje dwa rodzaje badań: tradycyjną cytologię wykonywaną co 3 lata oraz test HPV HR z genotypowaniem co 5 lat. W przypadku dodatniego wyniku testu HPV HR z tego samego materiału wykonywana jest cytologia płynna (LBC), bez potrzeby ponownego pobierania wymazu. Badania realizują poradnie położniczo-ginekologiczne oraz wybrane poradnie POZ z umową NFZ, a w razie nieprawidłowości pacjentka kierowana jest na dalszą diagnostykę lub leczenie.
Badania przesiewowe raka jelita grubego
Program profilaktyki raka jelita grubego skierowany jest do osób w wieku 50–65 lat oraz do osób w wieku 40–49 lat, jeśli ich krewny pierwszego stopnia chorował na raka jelita grubego. Mogą wziąć w nim udział wyłącznie osoby bez objawów choroby, które nie miały kolonoskopii w ciągu ostatnich 10 lat. Badanie polega na kolonoskopii, podczas której można pobrać wycinki, usunąć polipy i wykonać badanie histopatologiczne. Skierowanie nie jest wymagane.
Profilaktyka chorób układu krążenia (ChUK)
Program profilaktyki chorób układu krążenia jest przeznaczony dla osób w wieku 35–65 lat, które złożyły deklarację wyboru lekarza POZ, nie chorują na cukrzycę, przewlekłą chorobę nerek, rodzinną hipercholesterolemię ani choroby układu krążenia oraz nie korzystały z niego w ciągu ostatnich 5 lat. Do udziału nie jest potrzebne skierowanie. Program obejmuje wywiad, pomiar ciśnienia i BMI, badania krwi (cholesterol, trójglicerydy, glukoza), a następnie ocenę ryzyka chorób sercowo-naczyniowych i wskazanie dalszych zaleceń.
Badania prenatalne
Program badań prenatalnych jest przeznaczony dla wszystkich kobiet w ciąży i realizowany w poradniach posiadających umowę z NFZ. Do udziału wymagane jest skierowanie od lekarza prowadzącego ciążę. Program obejmuje badania nieinwazyjne, USG płodu, a w razie potrzeby także poradę genetyczną i dalszą diagnostykę specjalistyczną.
Profilaktyka chorób odtytoniowych (w tym POChP)
Program profilaktyki POChP jest przeznaczony dla osób powyżej 18. roku życia palących tytoń oraz dla osób w wieku 40–65 lat, które nie miały wcześniej badań spirometrycznych ani diagnozy chorób płuc. Program realizują wybrane placówki POZ, a do udziału nie jest potrzebne skierowanie. Obejmuje wywiad, badania przedmiotowe i spirometryczne oraz, w razie potrzeby, poradę dotyczącą skutków palenia, terapię rzucania palenia lub dalszą diagnostykę.
Profilaktyki gruźlicy
Program profilaktyki gruźlicy jest przeznaczony dla osób powyżej 18. roku życia, które nie miały rozpoznanej gruźlicy, a szczególnie dla tych, które miały kontakt z osobami chorymi lub żyją w trudnych warunkach. Program realizują pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej, a do udziału nie jest potrzebne skierowanie. Obejmuje wywiad, wypełnienie ankiety oraz edukację zdrowotną, a osoby z podwyższonym ryzykiem otrzymują dalsze wskazówki od lekarza POZ.
Program pilotażowy dotyczący traumy
Program wsparcia dla osób z traumą jest przeznaczony dla pacjentów, którzy doświadczyli wojny, przemocy, wypadków lub innych zdarzeń losowych wpływających na zdrowie psychiczne. Świadczenia realizują wybrane ośrodki w Polsce, a do udziału nie jest potrzebne skierowanie. Program obejmuje konsultacje psychiatryczne, psychoterapię, rehabilitację oraz wsparcie psychoedukacyjne, dostępne w formie krótkoterminowej, długoterminowej lub konsultacyjnej.
Szczegółowe informacje i zapisy
Wybierz swój oddział, aby dowiedzieć się więcej o bezpłatnych programach profilaktycznych NFZ realizowanych w Twoim regionie. Sprawdź, czy możesz wziąć udział w badaniach i jak się na nie zapisać.
Możesz również skorzystać z ogólnopolskiej strony internetowej NFZ – nfz.gov.pl
źródło: www.nfz.gov.pl, dostęp: 23.08.2025
