Zakład Endoskopii Centrum Onkologii im. prof. F. Łukaszczyka w Bydgoszczy, kierowany przez dr. n. med. Zbigniewa Kulę, wdraża nowoczesne metody endoskopowe, które poszerzają możliwości leczenia pacjentów z wczesnymi nowotworami przewodu pokarmowego.
2 grudnia wykonano dwa nowatorskie zabiegi endoskopowe usunięcia zmian nowotworowych:
FTRD (pełnościenna resekcja jelita) – procedura dotychczas niestosowana rutynowo w regionie,
oraz ESD (endoskopowa dyssekcja podśluzówkowa) – technika, której pierwszy zabieg w Bydgoszczy dr Zbigniew Kula wykonał już w 2009 roku.
Zabiegi przeprowadził dr Marcin Soboń, wspierany przez zespół pielęgniarek endoskopowych: mgr Annę Bednarek-Śmigielską i mgr Justynę Gabrielską. Nadzór ekspercki pełnił dr n. med. Jacek Drzewiecki, jeden z najbardziej doświadczonych operatorów ESD i FTRD w Polsce. Obydwa zabiegi zakończyły się pełnym sukcesem, a pacjenci czują się dobrze i pozostają w nadzorze endoskopowym.
FTRD – pełnościenna resekcja jelita
Metoda umożliwia usunięcie zmiany nowotworowej wraz z całą grubością ściany jelita, bez konieczności klasycznej operacji.
Jak wyjaśnia dr Marcin Soboń:
„Zmiana, która jest kwalifikowana do takiego zabiegu – do dwóch centymetrów – umożliwia nam przy użyciu specjalnego narzędzia pełnościenną resekcję, czyli na całej grubości tniemy ścianę jelita, jednocześnie zabezpieczając ją specjalnym klipsem.”
Najpierw jelito jest zamykane klipsem, a dopiero potem odcinana jest zmiana, co zapewnia bezpieczeństwo zabiegu.
Wskazania do FTRD:
- wczesne raki jelita grubego (T1),
- trudne technicznie gruczolaki nieunoszące się,
- zmiany wymagające ponownej resekcji w bliźnie,
- zmiany w odbytnicy,
- wznowy nowotworu.
Metoda pozwala uniknąć resekcji chirurgicznej jelita.
„U nas, jak wszystko się uda, dwa dni obserwacji, pacjent idzie do domu bez żadnego cięcia brzucha” – podkreśla dr Soboń.
ESD – endoskopowa dyssekcja podśluzówkowa
Zaawansowana technika umożliwiająca precyzyjne usuwanie wczesnych nowotworów i dużych, płaskich polipów przewodu pokarmowego.
„Pod kontrolą wzroku usuwamy zmianę w jednym kawałku, tak by resekcja była całkowita, radykalna. Dochodzimy aż do warstwy mięśniowej, którą zachowujemy” – tłumaczy dr Soboń.
Zastosowania ESD:
- wczesne nowotwory żołądka, przełyku, jelita grubego,
- duże polipy przewodu pokarmowego,
- zmiany płaskie, których nie można usunąć metodą EMR.
Kwalifikacja pacjentów do FTRD i ESD
Zabiegi można zaproponować pacjentom:
- z wczesnymi rakami przewodu pokarmowego,
- z dużymi polipami niemożliwymi do klasycznego usunięcia,
- z nawrotami zmian po wcześniejszych polipektomiach,
- obciążonym internistycznie, dla których operacja jest zbyt ryzykowna.
Korzyści dla pacjentów, lekarzy i szpitala
Dla pacjenta:
- brak cięcia chirurgicznego,
- mniejsze ryzyko powikłań,
- krótszy pobyt w szpitalu (1–2 dni),
- szybka rekonwalescencja,
- możliwość całkowitego wyleczenia wczesnego raka.
Dla lekarza:
- precyzyjna resekcja „en bloc”,
- pełna ocena histopatologiczna,
- możliwość stosowania technik zgodnych z wytycznymi ESGE i NCCN.
Dla szpitala:
- odciążenie bloków operacyjnych,
- rozwój endoskopii terapeutycznej,
- efektywne, krótsze i tańsze procedury.
Szkolenie – warunek bezpieczeństwa
Zabiegi wykonano w ramach certyfikowanego szkolenia prowadzonego przez dr. Drzewieckiego.
„Techniki FTRD i ESD wymagają długiej nauki. Aby osiągnąć biegłość, potrzeba 60–80 zabiegów pod nadzorem” – podkreśla ekspert.
To proces zespołowy – konieczna jest współpraca endoskopistów, anestezjologów, pielęgniarek, patomorfologów i chirurgów.
Kiedy zabiegi będą wykonywane rutynowo?
FTRD będzie stosowane regularnie od przyszłego roku.
ESD jest bardziej wymagające, ale wdrożenie już trwa.
Na początku procedury będą wykonywane w odbytnicy i esicy, a docelowo także w żołądku.
Kierunki rozwoju Zakładu Endoskopii
Jak podkreślają dr Kula i dr Soboń, priorytetem jest:
- rozwój endoskopii terapeutycznej,
- wczesne wykrywanie nowotworów,
- dalsze wdrażanie ESD,
- rozwój pełnościennych resekcji,
- rozbudowa diagnostyki,
- szkolenia krajowe i międzynarodowe.
Redakcja Infomedic
Źródło: https://co.bydgoszcz.pl/
