Krwiomocz (łac. haematuria) – jest to krwiste zabarwienie moczu spodowane domieszką krwi. Klinicznie krwiomocz może być makroskopowy – widoczny gołym okiem i mikroskopowy, kiedy krwinki czerwone widoczne pod mikroskopem. Krwiomocz mikroskopowy nazywany jest krwinkomoczem. Krwiomocz mikroskopowy najczęściej dzielony jest klinicznie na: kłębuszkowy (sugerujący patologię kłębuszków nerkowych) i poza kłębuszkowy (pochodzący z innych odcinków dróg moczowych). Krwiomocz, chociażby jednorazowy, należy zawsze traktować jako niepokojący objaw, który często może być pierwszym i jedynym symptomem poważnego zagrożenia. Dlatego też w każdym przypadku, należy ustalić jego przyczynę, nawet jeżeli, pojawił się jeden raz lub samoistnie ustąpił po krótkim czasie. Często, rozpoznaje się zaawansowane choroby nowotworowe układu moczowego, które przebiegały z jednorazowym i bezbolesnym krwiomoczem, zignorowanym przez chorego. Najważniejszym elementem w diagnostyce krwiomoczu jest ustalenie jego źródła. Choć najczęściej związany jest on z chorobami układu moczowego i narządów płciowych męskich (gruczoł krokowy), należy pamiętać, że występuje także, gdy choroba umiejscowiona jest poza układem moczowym.
Krwiomocz – przyczyny
Przyczynami krótkotrwałych epizodów krwiomoczu (obecności krwi w moczu), mogą być: intensywny wysiłek, stosunek płciowy, niewielkie urazy, połączenie moczu w przebiegu krwawienia miesięcznego, uogólniona skaza krwotoczna lub niektóre z zażywanych leków. Problemem krwiomoczu zajmują się zarówno urolodzy (lecząc chirurgicznie), jak i nefrolodzy (lecząc internistycznie). Wśród najczęstszych chorób urologicznych przebiegających z krwiomoczem wymienia się: nowotwory układu moczowego i płciowego, choroby nowotworowe naciekające na ścianę pęcherza moczowego z zewnątrz (rak jelita grubego i narządu rodnego), kamica układu moczowego, urazy układu moczowo – płciowego, stany zapalne układu moczowego, przerost gruczołu krokowego, ciała obce pęcherza moczowego. Różnicowanie poszczególnych przyczyn krwiomoczu jest możliwe na podstawie przeprowadzonego z pacjentem wywiadu, badania chorego, badania laboratoryjnego, w którym przeprowadza się głównie analizę i posiew moczu oraz na podstawie badań obrazowych (USG, RTG, urografia, tomografia). W niektórych przypadkach konieczne może być badanie endoskopowe, np. wziernikowanie pęcherza – cystoskopia lub górnych dróg moczowych – ureteroskopia.
dr Marcin Chęciński
specjalista urolog