Odebrałam wyniki badań bliskiej mi osoby. Okazało się, że diagnoza jest niepomyślna. Czy lekarz może zataić prawdę, bo ujawnienie jej z pewnością wpłynie negatywnie na stan zdrowia mojego bliskiego.
Przekazywanie przez lekarzy negatywnych dla pacjenta informacji dotyczących stanu zdrowia i choroby jest zagadnieniem budzącym wiele kontrowersji.
W świetle prawa medycznego, w sytuacjach wyjątkowych, jeśli rokowanie jest niepomyślne dla pacjenta, lekarz może ograniczyć informacje o stanie zdrowia i o rokowaniu, jeżeli według oceny lekarza przemawia za tym dobro pacjenta. Wiadomość o złym rozpoznaniu i złym rokowaniu może nie zostać choremu przekazana tylko w przypadku, jeśli lekarz jest głęboko przekonany, iż jej ujawnienie spowoduje bardzo poważne cierpienie chorego lub inne niekorzystne dla zdrowia następstwa. Decyzję o ograniczeniu negatywnych informacji może podjąć tylko lekarz. Oznacza to, że lekarz nie ma prawa ani obowiązku dostosowywania się do życzeń osób najbliższych dla pacjenta, które zwracają się do niego z prośbą o nieinformowanie pacjenta o złej diagnozie. Jednakże, nawet gdy sam lekarz jest przekonany o potrzebie ograniczenia negatywnych informacji ze względu na dobro pacjenta, a chory domaga się jej przekazania, wówczas na wyraźne żądanie pacjenta lekarz powinien udzielić pełnej informacji. Natomiast w przypadku ograniczenia informacji lekarz informuje przedstawiciela ustawowego pacjenta lub osobę upoważnioną przez pacjenta do uzyskiwania informacji na temat jego zdrowia.
W razie niepomyślnej prognozy dla chorego powinien być on o niej poinformowany z taktem i ostrożnością. Informacje powinny być wyważone z uwzględnieniem stanu psychicznego, wrażliwości i inteligencji pacjenta, chyba że żąda on informacji pełnej.
Lekarz często stoi przed dylematem, gdyż z jednej strony przekazanie poważnych informacji może pogorszyć stan zdrowia pacjenta, a z drugiej strony ujawnienie negatywnej prawdy o chorobie może być w wielu sytuacjach wykorzystane w pozytywnym kierunku do walki z chorobą. Pozwala na zaakceptowanie procesu terapeutycznego. Pacjent nie zawsze chce wiedzieć wszystko, a zwłaszcza znać poważną diagnozę. Przemilczenie jednak negatywnej informacji może spowodować ograniczoną możliwość przystosowania się do nowej sytuacji, powstaniem lęku związanego z niezrozumieniem podłoża własnych, nasilających się dolegliwości. W konsekwencji prowadzić do utraty zaufania do lekarzy i otoczenia.
Badania dotyczące opinii pacjentów w przedmiocie przekazywania negatywnych informacji wykazują, że rośnie liczba osób, które opowiadają się za przekazywaniem całej prawdy.
radca prawny Eliza Jurgielaniec
