Dawniej sądzono, że niesforne i niegrzeczne dzieci są źle wychowane. Obecnie wiadomo, że za nadpobudliwość ruchową może odpowiadać schorzenie nazywane ADHD. Problem może dotyczyć nawet 10% dzieci.
Zespół nadpobudliwości psychoruchowej charakteryzuje się nadmierną ruchliwością, zaburzeniami koncentracji uwagi oraz niekontrolowanymi, impulsywnymi reakcjami. O dzieciach z ADHD mówi się, że nie mogą wysiedzieć na miejscu. Takie dziecko nie kontroluje swoich zachowań również na płaszczyźnie emocjonalnej. Silne emocje pojawiają się nagle i niespodziewanie. U podopiecznych można zaobserwować brak kontroli swoich reakcji i poddawanie się częstym zmianom nastrojów. Choroba pojawia się we wczesnym dzieciństwie. Nieprawidłowości najłatwiej zaobserwować gdy dziecko zaczyna edukację i wtedy też najczęściej następuje diagnoza. Przymus dostosowania się do sztywnego schematu zajęć i określonych godzin pracy jest ponad siły dziecka z nadpobudliwością.
U chłopców ADHD diagnozowane jest częściej. Wynika to z faktu, że u dziewczynek schorzenie przebiega w inny sposób. W ich przypadku typowymi objawami jest w brak koncentracji i skupienia. Dziewczynki cierpiące na ADHD będą gorzej radzić sobie w zadaniach na czas, a podczas natrafienia na przeszkody szybko irytować i dekoncentrować. Nadpobudliwość koncentruje się tu głównie na psychologicznej sferze. Objawy ADHD u dziewczynek często błędnie tłumaczone są słabymi możliwościami intelektualnymi. Przebieg choroby u chłopców przebiega inaczej. Objawy są łatwo zauważalne i zazwyczaj szybko dostrzegane przez otoczenie. Występują głównie w sferze ruchowej.
Nie każda aktywność dziecka oznacza konieczność wystąpienia choroby. Aby zdiagnozować nadpobudliwość psychoruchową musi wystąpić szereg objawów, który utrzymuje się przez okres przynajmniej 6 miesięcy.
Przyczyna wystąpienia choroby nie są do końca znane. Przypuszcza się, że do wystąpienia choroby mogą przyczyniać się uwarunkowania genetyczne oraz środowiskowe. Błędnym założeniem jest przypisywanie wystąpienia ADHD błędom wychowawczym. Bezstresowe wychowanie, pozbawione dyscypliny i nauki ponoszenia konsekwencji za popełniane czyny, może skutkować wystąpieniem podobnych zachowań jak w przypadku nadpobudliwości psychoruchowej, nie jest jednak jednoznaczne z wystąpieniem choroby.
ADHD wraz z wiekiem słabnie, jednak nawet w wieku dorosłym można zaobserwować pewne symptomy choroby. Osoby, dotknięte nadpobudliwością psychoruchową w dzieciństwie, jako dorośli najczęściej prowadzą chaotyczny tryb życia, łatwo uzależniają się leków i alkoholu.
Występuje większa podatność na zaburzenia lękowe, afektywne dwubiegunowe oraz depresję. U osób dorosłych można zaobserwować niecierpliwość, gwałtowne zmiany emocji, słabo rozwiniętą pamięć krótkotrwałą, częste przerywanie innym oraz zapominanie terminów.
MK
Objawy ruchowe:
– bezcelowe chodzenie
– niemożność pozostania w bezruchu, nawet na krótki czas
– wiercenie się na krześle
– wymachiwanie rękami
– podskakiwanie
– wzmożone ruchy kończyn
– zwiększona szybkość i częstość ruchów
Objawy psychoruchowe:
– trudności w skupieniu uwagi
– pobieżne myślenie
– przerzucanie uwagi
– pochopne decyzje
– brak umiejętności planowania
– brak wydajności
– trudności w pisemnym wyrażaniu myśli
Sfera emocji:
– nagłe i niekontrolowane pojawianie się emocji
– silne reakcje emocjonalnej
– wzmożona ekspresywności
– wybuchy złości
– impulsywność w działaniu
